اطلاعات، بلای جان انسان ها! ۸ قدم کوتاه برای رسیدن به امنیت بیشتر اطلاعات

ضرب المثل (ترتیزک خریدم قاتق نونم بشه، قاتل جونم شد) این روزها در مورد جریان اطلاعات در زندگی انسان مصادیق فراوان دارد. 
جریان اطلاعات آنقدر سریع شده است و چنان حجمی دارد که شاید تا چند سال پیش کسی نمی توانست تصورش را بکند. این جریان اطلاعات علیرغم اینکه توانسته است نقش بسیار مفیدی در زندگی انسان ها ایفا کند اما در عین حال می تواند مضرات فراوانی نیز داشته باشد. در این خصوص توصیه هایی جهت حفظ امنیت و حریم خصوصی ارائه می شود که می تواند در جریان نگهداری و استفاده از اطلاعات نقش به سزایی را ایفا کند.

۱- نگهداری اطلاعات

نگهداری اطلاعات یا ذخیره اطلاعات علمی است که این روزها در دوره های کوتاه یا طولانی در دانشگاه ها تدریس می شود. اما آنچه که یک کاربر آماتور اطلاعات باید در مورد ذخیره اطلاعات بداند این است که اطلاعات را می بایست در یک مکان ذخیره کرد. ذخیره اطلاعات در یک مکان می تواند مزایا و معایبی داشته باشد که آنها را به ترتیب بررسی می کنیم.

الف- مزایای تمرکز ذخیره اطلاعات

تمرکز ذخیره اطلاعات و البته دسته بندی درست، می تواند موجب استفاده و دسترسی راحت تر به اطلاعات شود. سرعت دسترسی می تواند هم در زمان استفاده از اطلاعات به کار بیاید و هم در زمان از بین بردن آن.
تصور کنید که روزی ناچار به از بین بردن تمام اطلاعات باشید. در این صورت اگر ذخیره اطلاعات متمرکز نباشد و در جاهای مختلف ذخیره شده باشد، سرعت پاکسازی اطلاعات بسیار پایین و در برخی موارد غیر ممکن خواهد بود.

ب- معایب تمرکز ذخیره اطلاعات  

بزرگترین عیب تمرکز ذخیره اطلاعات، ترس از بین رفتن آن است. برای حل این مشکل نیز می توان دستگاه ذخیره سازی دیگری را به عنوان نسخه پشتیبان، تهیه و در بازه های زمانی مشخص از نسخه اصلی، کپی برداری کرد. در این صورت اگر به هر دلیلی در هر زمانی نسخه اصلی از بین رود، حداکثر اطلاعات از زمان آخرین کپی برداری از بین خواهد رفت. بنابراین به خاطر داشته باشید که تعداد دفعات و زمان تهیه نسخه پشتیبان به شدت به میزان اهمیت اطلاعات مرتبط است.
در نظر داشته باشید که نسخه پشتیبان با توجه به اهمیتش در زمان از بین رفتن نسخه اصلی می بایست در محلی امن و دور از دسترس دیگران یا خطرات احتمالی نظیر آتش سوزی و غیره محافظت شود. به عنوان مثال گاوصندوق محل مناسبی برای نگهداری از نسخه پشتیبان محسوب می شود. اطلاعات و قدرت آن را دست کم نگیرید. اطلاعات و ارزش آن چیزی کمتر از پول یا دسته چک نیست.

۲- امنیت اطلاعات موجود در صندوق های پست الکترونیکی

امنیت صندوق های پست الکترونیکی بسته به اینکه از چه سرویس دهنده ای تهیه شده باشند متفاوت است.
در هر صورت توصیه میشود که ایمیل ها را روی کامپیوتری شخصی دانلود کنید و از نگهداری اطلاعات روی فضای سرویس دهنده ایمیل خودداری کنید.

۳- شبکه های اجتماعی

شبکه های اجتماعی این روزها بلای جان انسان ها شده اند. سرعت نشر اطلاعات و اخبار در این شبکه ها با سرعت نور برابری می کند.
بهتر است که از انتشار اطلاعات شخصی مانند عکس های خانوادگی، مناسبت های خانوادگی خاص، اطلاعات حرفه ای و شبیه به آن در شبکه های اجتماعی جدا خود داری کنید.
اطلاعات شخصی یا محرمانه به محض اینکه روی شبکه های اجتماعی (حتی به صورت محدود با دوستان یا اقوام) منتشر شود دیگر نه شخصی ست نه محرمانه. منتظر باشید کمتر از چند ساعت بعد، این اطلاعات به نحوی تغییر داده شده و از منابع مختلف به خودتان بازگردد.
شبکه های اجتماعی این روزها بلای جان، حیثیت و آبروی افراد شده است. همچنین در عین حال این شبکه ها منبع خوبی برای آژانس های اطلاعات جهت جمع آوری اطلاعات شده اند.
ساده لوح نباشید. اطلاعاتتان را روی شبکه اجتماعی قرار ندهید. دست کم اگر به هر دلیل علاقه مند به حضور در شبکه های اجتماعی هستید اطلاعات دست اول و ارزشمند را روی شبکه های اجتماعی به اشتراک نگذارید.

۴- صحت اخبار

هر روز اطلاعات در سطح وسیعی در شبکه اینترنت منتشر می شود. بسیاری از این اخبار و اطلاعات صحیح و درست هستند و بسیاری دیگر با مقاصد مختلف نادرست یا وارونه در اختیار کاربران قرار می گیرند. قبل از هر چیزی چند آژانس خبری معتبر و مختلف انتخاب کنید. اخبار را به صورت همزمان از این آژانس ها دنبال کنید و آنها را با هم مقایسه کنید تا دست کم بتوانید اطمینان اولیه نسبت به صحت اطلاعات یا اخبار حاصل کنید.
از طرفی در خصوص اخبار منتشر شده در شبکه های اجتماعی از منابع ناشناس بسیار مراقب باشید. به هیچ وجه بر اساس چنین اخباری تصمیم نگیرید. بر اساس این اخبار هر روز تعداد زیادی از هنرمندان دار فانی را وداع می گویند، نیمی از سیاست مداران به همسرانشان خیانت می کنند و نیمی دیگر همگی دزد و قاچاقچی هستند.

تاکید می شود با تکیه بر این اطلاعات تصمیم گیری نکنید. همچنین جدا از نشر این اطلاعات خودداری کنید. در صورتیکه این اطلاعات با آبرو و حیثیت فردی بازی کند ممکن است شما در حلقه نشر این اخبار جزو خلافکاران باشید. از طرفی حتی اگر قانون با شما کاری نداشته باشد، تصور کنید یکی از نزدیکان شما بر طبق اخبار نادرستی که از جانب شما منتشر می شود تصمیم بگیرد و به دردسر بیافتاد. شما مسئول این گرفتاری او هستید.

۵- عدم نگهداری از اطلاعات به صورت فیزیکی

تا حد ممکن سعی کنید از نگهداری اطلاعات به صورت فیزیکی خودداری کنید. تنها در صورتی اطلاعات را روی کاغذ چاپ کنید که واقعا به آن احتیاج دارید. پس از اتمام کار با نسخه چاپی توصیه می شود که آن را معدوم کنید.

عادت کنید که از اطلاعات به صورت الکترونیکی و محدود و با مراقبت کامل استفاده کنید. از آرشیو فیزیکی اطلاعات تا حد ممکن دوری کنید و آنها را به صورت الکترونیکی با تامین امنیت مناسب آرشیو کنید.
با این کار علاوه بر تامین امنیت اطلاعات می توانید مدعی دوستی با محیط زیست نیز باشید.
بد نیست بدانید که هکرها از زمان های دور، وقتی که هنوز شبکه های کامپیوتری ای نیز در کار نبوده، مشغول کار و دزدی اطلاعات بوده اند. در آن زمان هکر ها حتی از خرده کاغذ هایی که در زباله سازمان ها پیدا می شد نیز برای دستیابی به اطلاعات استفاده می کردند.

۶- ذخیره اطلاعات به صورت رمز نگاری شده 

سعی کنید در همه حال اطلاعاتتان را به صورت رمز نگاری شده استفاده کنید. در زمانی که اطلاعتتان روی لپ تاپ ذخیره شده باشد، برخی از سیستم عامل ها به شما اجازه Encrypt کردن اطلاعات را می دهند. این کار ممکن است کمی سرعت لپ تاپتان را کم کند اما خیالتان را آسوده  می کند. تحت هر شرایطی در صورتی که هارد دیسک لپ تاپ به صورت جداگانه به هر سیستم دیگری متصل شود امکان بازیابی اطلاعات از آن وجود ندارد.
در عکس زیر امکان Filevault را که وظیفه رمزنگاری اطلاعات روی دیسک در سیستم Mac OSX را بر عهده دارد مشاهده می کنید. در توضیحات این امکان می خوانید که تنها در صورتی می توانید به فایل ها دسترسی داشته باشید که رمز عبور Login کامپیوتر را در اختیار داشته باشید، در غیر این صورت متاسفانه اطلاعات از بین خواهد رفت.

در صورتی که لپ تاپ یا سیستم عاملی که استفاده می کنید چنین امکانی را در اختیارتان قرار نمی دهد می توانید از نرم افزار های جانبی نظیر Truecrypt استفاده کنید. این نرم افزار نیز کارکردی نسبتا مشابه دارد.

برای تهیه نسخه پشتیبان از اطلاعات روی لپ تاپ بهتر است از هارد دیسک هایی استفاده کنید که امکان ذخیره سازی اطلاعات به همراه رمز نگاری سخت افزار داشته باشند. در صورت استفاده از چنین هارد دیسک هایی که توان رمز نگاری اطلاعات با الگوریتم هایی نظیر AES 256  دارند، حتی اگر هارد دیسک شما نیز به دست افراد نا محرم بیفتد می توانید مطمئن باشید که برای دست یابی به اطلاعاتتان سالها وقت باید صرف گردد و تا آن زمان نیز احتمالا ارزش اطلاعات از بین رفته است. در عکس زیر یک نمونه از این هارد دیسک ها که تولید شرکت  iStorage بریتانیا ست را ملاحظه می کنید.

۷- اطلاعات را به صورت رمز نگاری شده حمل و نقل کنید.

بسیاری از کاربران به دلایل مختلف نیاز دارند که برخی از  اطلاعاتشان را در تمامی اوقات همراه داشته باشند. یکی از راه های آسان حمل و نقل اطلاعات استفاده از حافظه های جانبی نظیر فلش مموری ست. استفاده از فلش مموری ها برای حمل و نقل اطلاعات یکی از خطرناک ترین روش ها برای حمل و نقل اطلاعات می باشد. 
فلش مموری اندازه نسبتا کوچکی دارد و از این رو ممکن است که به راحتی گم شود یا شاید هم دزدیده شود. زمانی که پای اطلاعات و ارزش آن در میان باشد هیچ شکی بیراه نیست. این روزها اطلاعات همه چیز است. ساده نباشید هزاران چشم ممکن است در پی اطلاعاتی باشد که در جیب شماست. اگر حسابدار یک شرکت بین المللی هستید باید از سایه خود نیز بترسید. بهتر است که اطلاعات را محافظت نشده حمل و نقل نکنید.
شرکت iStorage بریتانیا فلش مموری هایی طراحی کرده است که می توانید اطلاعات را به صورت سخت افزاری با الگوریتم AES256 رمز نگاری کنید. این کمترین کاری ست که برای حفاظت از اطلاعات در جیب یا کیفتان می توانید انجام دهید.

تولید کنندگان دیگری نیز مانند Patriot چنین فلش مموری هایی طراحی کرده اند. به هر حال بهتر است یکی از این فلش مموری ها را در جیبتان داشته باشید.

۸- هرگز اطلاعات را روی گوشی تلفن همراه هوشمند ذخیره نکنید.

ذخیره اطلاعات ارزشمند روی گوشی تلفن همراه هوشمند نیز کار عاقلانه ای نیست. گوشی تلفن همراه همانطور که از نامش پیداست همواره همراه شماست. احتمال گم شدن یا دزدیده شدن آن زیاد است. همچنین ممکن است برخی از ویروس ها یا نرم افزارهای جاسوسی روی تلفن همراهتان وظیفه ارسال اطلاعات شما را از طریق اتصال اینترنت بر عهده بگیرند.
از طرفی این روزها گوشی های تلفن همراه بازیچهء خوبی برای کودکان شده است. شاید برای شما نیز اتفاق افتاده باشد که در یکی از گروه های تلگرام و وایبر عضو باشید و ناگهان یکی از اعضای گروه مطلب بی ربطی را در گروه به اشتراک بگذارد. بعد از مدتی هم متوجه می شوید که این مطلب به اشتباه در گروه به اشتراک گذاشته شده است. حالا فرض کنید که این عکس یا مطلب یک فایل مهم بازرگانی باشد.
به هر حال نگهداری اطلاعات روی گوشی های تلفن همراه هوشمند کار درستی نیست.

۹- فقط به یک نفر اطمینان کنید.

از قدیم گفته اند حادثه خبر نمی کند. با این همه تمهیدات در غیر حضور خودتان اطلاعات بی ارزش می شود. برای اینکه چنانچه اتفاقی برایتان بیفتد افراد محرم و قابل اطمینان دیگری بتوانند از اطلاعات استفاده کنند بهتر است که نحوه استفاده از اطلاعات (معمولا رمزهای عبور)‌ را به یک فرد قابل اطمینان آموزش دهید. این فرد ممکن است که پدر یا مادر و شاید همسرتان باشد.